GMworld

8 Mart – Beynəlxalq Qadınlar Günü, qadınların iqtisadi, ictimai və siyasi hüquqları uğrunda apardıqları mübarizənin simvolu olaraq hər il qeyd olunur. Bu günün tarixi bir neçə mühüm hadisəyə əsaslanır.

1857-ci il: Nyu-York Tekstil İşçilərinin Tətilləri

1857-ci il martın 8-də ABŞ-ın Nyu-York şəhərində tekstil sektorunda çalışan qadınlar aşağı maaşlara, uzun iş saatlarına və pis iş şəraitinə etiraz olaraq tətil etdilər. Bu hadisə qadınların əmək hüquqları uğrunda mübarizəsinin ilk nümunələrindən biri hesab olunur.

1908-ci il: “Çörək və Gül” Yürüşü

1908-ci il martın 8-də Nyu-Yorkda 15.000 qadın daha yaxşı maaş, qısa iş saatları və səsvermə hüququ tələbi ilə yürüş keçirdi. “Çörək və Gül” şüarı altında keçirilən bu aksiyada “çörək” iqtisadi ədaləti, “gül” isə daha yaxşı həyat şəraitini simvolizə edirdi.

1910-cu il: Kopenhagen Konfransı

1910-cu ildə Danimarkanın Kopenhagen şəhərində keçirilən Qadın Sosialist İnternasionalının qurultayında alman sosialist Klara Setkin, hər il qadınların hüquqları və beynəlxalq sülh uğrunda mübarizəni qeyd etmək üçün beynəlxalq qadınlar gününün təsis edilməsini təklif etdi. Bu təklif qəbul edildi, lakin konkret bir tarix müəyyən edilmədi.

1911-ci il: İlk Beynəlxalq Qadınlar Günü

1911-ci ildə ilk Beynəlxalq Qadınlar Günü Avstriya, Danimarka, Almaniya və İsveçrədə qeyd olundu. Bu tədbirlərdə bir milyondan çox insan iştirak edərək qadınların səsvermə hüququ, iş şəraiti və cinsi ayrı-seçkiliyə son qoyulması tələblərini irəli sürdü.

1917-ci il: Rusiyada Qadınların Etirazları

1917-ci ildə Rusiyada qadınlar “çörək və sülh” şüarı ilə nümayişlər təşkil etdilər. Bu etirazlar Fevral İnqilabının başlanmasına səbəb oldu və nəticədə qadınlara səsvermə hüququ verildi. Bu hadisə 23 fevralda (yuli təqvimi ilə) baş verdi ki, bu da qriqorian təqvimi ilə 8 mart tarixinə təsadüf edir.

1975-ci il: BMT-nin Rəsmi Tanınması

1975-ci ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) ilk dəfə olaraq 8 martı Beynəlxalq Qadınlar Günü kimi qeyd etdi. İki il sonra, 1977-ci ildə BMT Baş Assambleyası 8 martı qadın hüquqları və beynəlxalq sülh günü olaraq rəsmi şəkildə qəbul etdi.

Azərbaycanda Beynəlxalq Qadınlar Günü

Azərbaycanda 8 Mart – Beynəlxalq Qadınlar Günü sovet dövründən etibarən qeyd olunur və müstəqillikdən sonra da bu ənənə davam etdirilir. Bu gün ölkədə rəsmi bayram və qeyri-iş günü kimi tanınır.

Beləliklə, 8 Mart tarixi qadınların hüquqları uğrunda apardıqları mübarizənin və əldə etdikləri nailiyyətlərin simvolu olaraq beynəlxalq miqyasda qeyd olunur.

GM